Bv. trovi en " Montaigu", elvokon de la lasta ĉapitro de " Inter Kamaradoj", kies aŭtoro estas la israela verkisto: Amos Oz.

Rimarkebla  Sperto.

El ĉiuj provoj por starigi egalrajtan kunvivadon, neniu iris pli ĝisfunde ol tiu de la israelaj kibucoj. Tiu ĉi movado, jam centjara, atingis sian apogeon tuj post la dua mondmilito. Kiel sciite, tiu superhoma streĉado por, ke « ĉio estu komuna je ĉiu » eĥiĝis transe de la cionismaj aŭ judaj rondoj kaj multnombraj estis la gejunuloj el la tuta mondo, kiuj partoprenis la sperton de kunvivado por, ke « refloru la dezerto ».
Hodiaŭ, kiam la kibuca aventuro estas preskaŭ pasintaĵo, estus bone ekrigardi ene de la provo por malkovri la pozitivajn kaj ankaŭ la negativajn flankojn. Kaj jen por helpi al ni kelkaj hebreaj libroj ĵus eldonitaj estas riĉinformaj tiuteme :
  1 – « Inter kamaradoj » de Amos Oz, unu el plej konataj el la israelaj verkistoj. Lia libro estas jam tradukita en la angla kaj la franca – kaj probable en aliaj lingvojn -. Oz, tra ok rakontoj, kies la lasta nomiĝas « Esperanto », reliefigas la individuajn malfortojn, kiuj difektas la idealon.
    2 -  « Al la domo » de Assaf Anavri. Temas pri tre tre interesa romano,kies komenco situas en la cara Rusio, kaj konkretiĝas per la starigo de kibuco ĝis ties forpaso. Temas pri kurtaj ĉapitroj, kiu reliefigas la sukcesojn kaj ankaŭ la akrajn malsukcesojn de la tragedia aventuro per tre konkretaj situacioj.
    3 - «  Ni estis la estonteco » de Yael Neheman. La dramo de junulino, kiu en sia infanaĝo estis edukita laŭ la kibuca leĝo, nome apartigo de la gepatroj. Tra la rakonto, la leganto estas trapikita per la esprimo «  biologiaj gepatroj »kiu estas kvazaŭ funebra sonorado.
   4 -   « La mondo de Rachel ». Temas pri refreŝiga aŭtobiagrafio de okdekjara hungarino, kiu spertis la kibucon kiel lokon de enriĉiga etoso ne nur de kultura vidpunkto, sed ankaŭ por intima vivo. Rekomendinda.
      5 - « 1947 » de Yoram Kaniuk. Se la rakonto ne situas ene de la kibuco, li tamen tuŝas najbarajn temojn kaj per viglaj kritikoj alportas indajn prilumojn.

                    Mi celas al pli ampleksaj klarigoj dum la venontaj semajnoj.

                                                   G.Montaigu.

Port Racine : haveno la plej eta, sed ĉarmega.
                             Eĉ por esperantistoj.

Kien ? Supren ! En la maldekstra orelo de tiu ĉi katokapo kiu estas Kotentino.

Deveno ? Racine (1774-1817)  estis korsaro kaj  vivtenis per rabado. Li estris fieran lugron , kies nomo estis « La Embusko ». Li forpelis la Anglojn el la anso, kiu iĝis helpema ĝeko. Tiu refuĝejo iĝis haveno kaj prenis la nomon de sia Napoleona estro.

Hodiaŭ Port Racine estas paca haveno kaj multnombraj vizitantoj alkuras por vidi la plej etan  havenon de Francio grandan kiel naĝejo, kiu malpleniĝas dufoje ĉiutage. Por sia laŭcela uzado, ĝi starigis fiksŝnuregan sistemon , kiu estas samtempe modesta kaj genia. Tiele, 28 ŝipetoj povas sendifekte kunkoĝi.

La bela geometrio de bonordigitaj ŝnuregoj ; la kolorigitaj aldonaĵoj, vicigitaj kiel rektiĝitaj soldatoj, kaj la rustikaj kabanoj, fariĝas la loko ĉarmega.

Krome, de 1969, la fama franca poeto Jacques Prévert,fariĝis la kutima gasto en la proksima hotelo.  La homo kun la ĉiama cigaredo ĉe la lipo banis sin en Port Racine. Li  estis farante subskribojn sur la malplenaj cigaredpaketoj kaj distris la infanojn mimante la elephantojn per la maniko de la pulovero.

Hodiaŭ Guillaume de Monfreid, arkitekto kaj akvarelisto, familiarulo de la loko, diras : La plej bela, tio estas Port Racine, sed neniel diskonigu !

Diskrete aro da esperantistoj foje frekventas la agrablan trinkejon kiu ĉeas la havenon, por refreŝiga momento dum kiu ili elvokas beletrajn temojn.

                                             Laŭ eltondaĵo.

Ekso-planedo tiel blua kiel la tero.

                 Por la unua fojo, astronomoj uzante la spacan teleskopon Hubble,  sukcesis determini la veran koloron de ekso-planedo. Situante je 63 lumjaroj de la tero, en la konstelacio de la Eta Vulpo, HD 189733b, tio estas ĝia nomo, estas gasa gigantino, tute negastema. Ĝin baladas ventegoj je 7.000 km/h kaj pluvas vitro. Ĝia koloro estas kaŭzita de ĝia atmosfero, kies temperaturo povas atingi 1.000 gradojn, ŝarĝita per eroj da siliciato, kiuj difuziĝas bluan lumon.

                                      Laŭ eltondaĵo.

Manpleno da vera poezio
Kolektitaj poemoj. L. N. M. Newell. Manĉestro: Esperantaj Kajeroj 8, 1987. 80 p. 21 cm. 7,50 gld.
Mi konsilas komenci legadon de tiu ĉi libro de la dua parto: fascina priskribo de la poeta vivo, kiun brile faris Edwin de Kock. Ĝi impresas kiel aventura romano: tiel neordinara estis la vivo de tiu neordinara civitano de Esperantujo. Li vivis kaj agis en Britio, Francio, Italio, Belgio, Egiptio, Sudano, Aŭstralio. Li ŝanĝis multajn profesiojn kaj eĉ estis, dum la milito, oficiro de la kontraŭspiona servo de la brita armeo. Kaj samtempe li ĉiam vivis kaj agis en sia plej amata lando Esperantujo: verkis, tradukis, redaktis, instruis, organizis, kreskigis novajn generaciojn de kleraj esperantujanoj, kaj amikis kun bonaj homoj.
Newell estas konata kiel aŭtoro de nur malmultaj originalaj poeziaĵoj, aperintaj en Esperanta Antologio, Dekdu Poetoj, Baza Literatura Krestomatio kaj dise – en revuoj. Edwin de Kock faris al ni belan donacon, transforminte tiun malmulton en multon – 29 verkoj! Ne tro granda multo. Sed ĉiu poemo estas vera poemo, verkita de matura poeto. Mi volonte analizus la verkaron de Newell, sed mi ne povus fari tion pli bone ol faris Edwin de Kock en la antaŭparolo. Tial mi nur diros ke Newell estis unu el la nemultaj veraj poetoj de Esperantujo. Kaj kiel pruvon, mi citos lian muzikecan versaĵon, kiun li verkis apenaŭ 24-jara.

Parizo

Postlasis mi la koron en Parizo,
Nun restas mia koro trans la mar';
Revenis mi al hejmo kun valizo,
Enue vivi dum alia jar' . . .
Sed koron mi postlasis en Parizo.

Aĥ, kiom mi sopiras al Parizo!
Eksaltas mia sango en la vejn';
Urbego de gajeco kaj surprizo,
De vino, kaj kafejoj apud Seine
Ĉielon spegulanta el turkiso.

Printempe verdas arboj en Parizo,
Bluetajn ombrojn ĵetas Notre Dame,
Kaj kajoj malvarmetaj de Parizo
Dormetas sub karesa suna flam'
Ĝis brilos lampoj sub krepuska grizo.

Tre belaj estas Moskvo kaj Kadizo,
Berlino, Buda, Romo kaj Vien';
Pli bela estas urbo sur Tamizo;
Sed ravas min nur franca la siren':
Min sorĉos ĝis la morto nur Parizo.

Da rimoj elĉerpiĝis la provizo:
Mi finu. Sed komprenu anĝelar':
Post morto min atendos Paradizo,
Sed iros al Ĉiel' nur ŝelo – ĉar
mi lasos mian koron en Parizo.

Kiu post tiu am-konfeso ne ek-sopiros pri Parizo? Kaj se Dio favoros min kaj iam venigos min en Parizon, min akompanos tie Leonard Newell kun sia sugestia Parizo.
Boris Kolker (Rusio)

La papilio.

Naskiĝi kun printempo kaj morti kun la rozo,

Zefir-flugile naĝi en la ĉiel-velur',

Sur sin' de virgaj floroj sin luli por ripozo,

Ebrie de parfumoj, de lumo, de lazur',

Forskui flugil-polvon, ankoraŭ june brile,

Kaj flugi for al volboj eternaj spir-simile,

Jen por la papilio la ensorĉita sort' .

Tutsame la deziro: ne haltas eĉ momente,

Kaj ektuŝinte ĉion, ĝi fine nekontente

Reflugas por volupto al la ĉiela pord' .

Traduko farita de K. Kalocsay, la fama esperantisto.

jen la teksto de la intervjuio pri Lanti.

   Bv. vidui en " Verkistoj"

La " Senncieca Revuo" jhus aperis por la jaroj 2012-13. Temas pri bela revuo, kiu entenas tre interesajn artikolojn. Plie vi trovos ene la intervjuon kiun mi lastjare donis en Hérouville- Saint- Clair okaze de mia prelego pri la fama sennaciisto.

Mi ne ankoraux tralegis la enhavon. Sed, senprokraste mi ntencas substreki du chefajn artikolojn: la unuan pri SAT, de Vinko Markovo; la duan pri Marx, Reclus kaj Braudel : kien iras la homa evoluo ? de Djémil Kessous.